Alina Swacha
Poradnia ta jest jedyną w naszym powiecie placówką oświatową udzielającą wszechstronnej, bezpłatnej pomocy uczniom, rodzicom i nauczycielom. Pracuje w niej 17 specjalistów: 7 psychologów, 6 pedagogów oraz 4 logopedów.
- Biłgorajska.pl: Jaki zakres diagnozy obejmują poszczególni specjaliści?
- Alina Swacha, dyrektor Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Biłgoraju:
- Psycholodzy oceniają rozwój dzieci diagnozując zaburzenia w rozwoju i kwalifikując je do odpowiednich form kształcenia. Obejmujemy diagnozą dzieci i młodzież ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: dysleksja (problemy z pisaniem i czytaniem),
dysgrafia (niestaranne i mało czytelne pismo), dysortografia (błędy w pisaniu), dyskalkulia (trudności w uczeniu się matematyki). Psycholodzy prowadzą również zajęcia z dziećmi:
agresywnymi, nadpobudliwymi psychoruchowo (ADHD), z kłopotami w kontaktach społecznych (autyzm), z uzależnieniem od alkoholu, nikotyny, narkotyków, dopalaczy.
Prowadzą spotkania z rodzicami, którzy mają kłopoty z dziećmi wynikające często z niewłaściwych relacji w małżeństwie.
Logopedzi zajmują się dziećmi, które mają opóźniony rozwój mowy, z zaburzeniami rozwojowymi mowy takimi jak: autyzm, dziecięce porażenie mózgowe, rozszczepy podniebienia, niedosłuchy, niedowidzenie. Szczególną grupę stanowią dzieci od 4 do 7 roku życia, które mają zaburzenia artykulacji głosek (zamieniają na inne głoski, różnego rodzaju seplenienia). Z usług poradni korzystają wychowankowie przedszkoli, szkół, oraz placówek specjalistycznych z terenu Biłgoraja i wszystkich gmin powiatu biłgorajskiego.
Jak kształtują się tendencje? Czy liczba dzieci potrzebujących pomocy
spada czy wzrasta?
- Pomimo niżu demograficznego, skutkującego stopniowym zmniejszaniem się liczby uczniów, z roku na rok wzrasta liczba dzieci i młodzieży objętej różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej w naszej placówce. Można bez wahania powiedzieć, że postępujące trendy demograficzne nie znajdują odzwierciedlenia w zmniejszaniu się liczby klientów Poradni.Warto przytoczyć tu kilka danych statystycznych. Liczba dzieci i młodzieży przyjętych przez poradnię na diagnozę psychologiczno-pedagogiczną, logopedyczną oraz objętych różnego rodzaju formami pracy terapeutycznej:
Rok szkolny 2007/2008 - 937
Rok szkolny 2008/2009 - 963
Rok szkolny 2009/2010 - 1281
W ostatnich latach przybyło dzieci z różnymi defektami rozwojowymi, jednostkami chorobowymi, zakłóceniami emocjonalnymi, które wymagają specjalistycznej diagnozy oraz pomocy terapeutycznej. Zapotrzebowanie na pomoc psychologiczną zwiększyło się pomimo mniejszej ilości uczniów w szkołach, głównie ze względu na różnorodne schorzenia np.: autyzm, zespół Aspergera, ADHD, zaburzenia genetyczne, mutyzm selektywny, zaburzenia zachowania i emocji, specyficzne trudności w uczeniu się (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia), zaburzenia neurologiczne.
- Z jakim problemem najczęściej zgłaszają się rodzice?
- Rodzice dzieci zgłaszają się nie tylko ze względu na konieczność diagnozy psychologicznej i potrzebę ustalenia odpowiednich form nauki, uzyskania porad, ale również ze względu na potrzebę objęcia systematyczną opieką ich dzieci i rodzin. Problemy z jakimi zgłaszają się rodziny to: zachowania agresywne dzieci i młodzieży, zaburzenia depresyjne i lękowe, fobie szkolne, jąkanie na tle emocjonalnym, tiki nerwowe, moczenie nocne, zaburzenia odżywiania: anoreksja, bulimia, symptomy stresu pourazowego np.: po wypadkach samochodowych, próby samobójcze itp.
Ze względu na wiele problemów społecznych takich jak np.: wyjazdy zagraniczne rodziców, bezrobocie lub nagła utrata pracy, alkoholizm w rodzinie, przemoc (w tym seksualna) zwiększyło się również zapotrzebowanie na terapię psychologiczną całych rodzin.
- Jakie objawy w zachowaniu dziecka powinny zaniepokoić rodziców?
- Objawami, które powinny być sygnałem dla rodziców, że należy szukać pomocy, wśród dzieci najmłodszych powinny być: intensywny lub częsty płacz lub "marudzenie"; częste lub bardzo intensywne wybuchy złości; utrzymujące się trudności z zasypianiem, częste budzenie się, koszmary nocne, częsty smutek, obniżony nastrój, brak energii, entuzjazmu, spontaniczności. Wśród dzieci w młodszym wieku szkolnym: znaczne obniżenie wyników w nauce, utrata zainteresowania szkołą, unikanie kontaktów z kolegami, członkami rodziny,
zaburzenia snu (np. koszmary i lęki nocne, bezsenność lub nadmierna senność), wzmożona aktywność ruchowa i trudności w koncentracji, ciągła lub częsta agresja, nieadekwatnie do przyczyny występujące regularne wybuchy złości, obniżony nastrój i lęki.
Wśród dzieci starszych i młodzieży nagłe, znaczne obniżenie wyników w nauce lub utrata zainteresowania szkołą, wagarowanie, utrata zainteresowania rozrywkami, zajęciami, które do tej pory były ważne, izolowanie się - unikanie kontaktu z rodziną i rówieśnikami,
zaburzenia snu i jedzenia, duże wahania nastroju, częste wybuchy gniewu, nadmierna drażliwość, agresja, lęki, używanie środków psychoaktywnych (alkoholu, narkotyków),
myśli i mówienie o samobójstwie, okaleczanie się.
- Jak prowadzona jest terapia w placówce?
- Terapię prowadzimy w formie zajęć indywidualnych i grupowych. Rodzice,
u których wzrasta świadomość odpowiedzialności za rozwój i wychowanie swojego potomstwa, szukają w naszej placówce pomocy w rozwiązywaniu trudnych sytuacji wychowawczych, problemów edukacyjnych dziecka.
Wielość zadań realizowanych przez każdego pracownika poradni nie pozwala w pełni zaspokoić potrzeb zgłaszanych przez nauczycieli i rodziców, odpowiedzieć na ich oczekiwania. Tworzy się więc kolejka chętnych oczekujących na objęcie terapią logopedyczną, pedagogiczną lub psychologiczną. Wydłuża się również okres oczekiwania na badania diagnostyczne i terapeutyczne.
Nowe zadania stoją przed poradnią w związku z ukazaniem się nowego rozporządzenia o pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz innych 5 rozporządzeń, które będą wdrażane w latach 2011/2012. Pracownicy naszej poradni powinni służyć placówkom wychowawczym pomocą w planowaniu, organizowaniu i ewaluowaniu tych działań. Chcąc sprostać oczekiwaniom placówek z całego powiatu potrzebne byłoby raczej zwiększanie liczby etatów.
- Dziękuję za rozmowę.
- Dziękuję.